Heldenstatus: Frida Kahlo

Ik maakte voor het eerst kennis met Frida Kahlo door een vriendin van mijn moeder: een hobbyschilderes met een grote liefde voor de kunstenares. Ze nam haar schilderstijl vaak over in haar eigen werk. Haar werk bleef daarentegen altijd vrolijk ogen, net zoals het werk van Kahlo altijd kleurrijk bleef, terwijl Kahlo vaak de meest verschrikkelijke pijnen in haar kunst verwerkte. Zelfs toen ik Kahlo's verhaal nog niet kende, kon ik lang blijven staren naar haar schilderijen; ze treffen. Ze grijpen je en fascineren je. Frida's eigen verhaal bleek nauw aan te sluiten bij haar kunst.

Frida Kahlo werd op 6 juli 1907 geboren als Magdalena Carmen Frieda Kahlo y Calderón, in het Mexicaanse Coyoacán. Ze heeft daarentegen zelf altijd gezegd dat ze geboren was op 7 juli 1910, zodat haar geboorte zou samenlopen met de Mexicaanse Revolutie en zij haar leven volledig zou spenderen in 'het nieuwe Mexico'. Door zichzelf en haar emoties centraal te stellen in haar werk - met name zelfportretten - werd ze later gezien als een grote inspirator voor het feminisme.

Haar hele leven had ze een slechte gezondheid, de reden waarom ze op zevenenveertigjarige leeftijd al stierf. Die problemen werden veroorzaakt door een verkeersongeluk dat ze in haar tienerjaren had doorstaan. Na het ongeluk, toen Frida niets anders kon doen dan in bed liggen, besloot ze te gaan schilderen. In de spiegels in haar kamer zag ze zichzelf, die ze naschilderde voor haar eerste zelfportretten.

Naast een slechte gezondheid had Frida een problematische relatie met de kunstenaar Diego Rivera. De pijn, duidelijk zichtbaar in haar schilderijen, stond dan ook meestal in verband met haar lichamelijke én mentale lijden. Haar zelfportretten waren vaak bloederig, vol doorns, ledematen en vuur. Later werd Frida Kahlo erkend als één van de belangrijkste surrealisten ooit: haar werk gaf (wat een metafoor) een revolutie in de voorheen nog traditionele Mexicaanse kunst. Na haar dood groeide de waardering voor haar werk alleen maar meer en zelfs nu staat zij nog in de boeken als één van de meest toonaangevende twintigste-eeuwse kunstenaars.

'De twee Frida's' en 'De ziel van een vechter'.

Een paar jaar terug las ik haar brieven, gebundeld, in het Nederlands verkrijgbaar als 'Con Amor'. Frida was erg betrokken bij de Mexicaanse politiek en staat bekend als een groot vrijheidsstrijder, haar politieke idealen komen ook duidelijk naar voren in haar correspondenties. Daarnaast vertelt ze over het vele lijden, de ziekenhuisopnames, haar relatieproblemen en het filosofische inzicht dat zij had verkregen in haar ziektebed. Frida Kahlo is met recht een 'dame van de Revolutie' te noemen. Een dame die nog steeds miljoenen kunstenaars, schrijvers, politici en feministen weet te inspireren met haar woorden, haar daden en haar schilderijen.